به طور خلاصه وبسایت یک ساختار تعریف شده (به وسیلهی زبانهای مختلف برنامهنویسی یا CMSها)، در فضایی مشخص از ابر بستر اینترنته که شامل مجموعه ای از صفحات با اطلاعات و محتوای گوناگون و در فرمتهای متفاوت (ویدئو، عکس، نوشته و …) میباشد. این صفحات دارای پیوستگی و ارتباط هستند. هر وبسایت با دامِین و دامنه مشخص برای کاربران اینترنت و با IP اختصاصی برای شبکهی اینترنت قابل شناسایی است.
مشهورترین زبانهای برنامهنویسی برای سایتنویسی شامل HTML، CSS،Javascrip ،Php ، Asp و… میشوند. معروفترین سیستمهای مدیریت محتوا (CMSها) برای طراحی وبسایت، وردپرس (wordpress)، جوملا (joomla)، دروپال (drupal) و … هستند.
1. تفاوت وبسایت و سایت
وبسایت و سایت در ایران به یک مفهوم واحد اطلاق می شود که تا حدودی اشتباه است. چرا که سایت (site) در زبان انگلیسی به معنای جا یا موقعیت مکانی است که گاهی فارسی زبانان هم از این واژه استفاده میکنند؛ مثلا سایت نظامی. واژهی درست برای تارنماهای اینترنتی، وبسایت (website) است که نشانگر محلی از وب (شبکهی اینترنت) میباشد.
2. اهمیت وبسایت
انسان در هر دورهای از تاریخ برای زندگی، پیشرفت و حتی بقا، نیاز به استفاده از جدیدترین ابزار موجود دارد. به این اصل سازگاری میگویند. داروین در نظریه ی مشهور خود (نظریهی انتخاب طبیعی، که قسمتی از مبحث فرگشت (تکامل) است)، ژن ماندگار را، دارای توانایی سازگاری با محیط میداند و معتقد است حتی قدرتمندترن ژنها هم در صورت ناسازگاری با شرایط طبیعی از بین خواهند رفت. میخواهیم ازین مثال استفاده کنیم و به اهمیت بحث سازگاری با شرایط زمان، در چارچوب فعالیتهای اقتصادی نگاهی بیندازیم.
به سالهای قبل نگاه کنید؛ چند کمپانی بزرگ و برند مشهور را به یاد دارید که اکنون یا نامی از آنها نمیشنوید یا در بازار هدف خود بسیار کمرنگ شده اند؟ مثال: بازار تلفنهای همراه و برند نوکیا. نوکیا تا قبل از ظهور پدیدهی گوشیهای لمسی و هوشمند حاکم بلامنازع بازار موبایل بود و سونی اریکسون با اختلاف قابل ملاحضهای پشت سر نوکیا حرکت میکرد، اما به محض تغییر نسل تلفنهای همراه، این دو کمپانی به شدت روند نزولی خود را آغاز کرده و بازار را در اختیار اپل و سامسونگ قرار دارند. چرا؟ دلیل واضح است؛ عدم سازگاری با شرایط جدید و نیازهای مدرن جامعهی هدف؛ و این یعنی: حذف.
در زمانهی مدرن، دیجیتال مارکتینگ (Digital marketing) و بهرهمندی از مواهب بازاریابی دیجیتال، یک نیاز حتمی و قطعی برای توسعهی فردی، رفع نیازهای زندگی بشر و همچنین ماندگاری و توسعهی مشاغل است. وبسایتها به عنوان یکی از مهمترین (و شاید بتوانیم بگوییم مهمترین) ابزار بازاریابی دیجیتال، نقشی کاملا اساسی را در این عرصه بازی میکنند. وبسایت آن ابزاری از دیجیتال مارکتینگ است که بیشترین کمک را به معرفی برند شما میکند و به کسبوکار شما شخصیت میبخشد.
امروزه اکثر مردم، به لطف پیشرفت تکنولوژی و صنعت ارتباطات و با استفاده از تلفن های همراه، کامپیوتر، تبلت و … دائما در حال استفاده از فضای اینترنت برای رفع نیازهای روحی و جسمی خود هستند. همچنین توسعهی نامتوازن و وحشتناک مصرفگرایی و به دنبال آن ارزش فزایندهی مولفهی زمان در این عصر، بر نیاز مردم به استفاده از اینترنت و امکانات آن (وبسایتها، اپلیکیشنها و … ) افزوده است. تغییر نسلها و بلوغ یافتن متولدین عصر ارتباطات، دائما بر درصد و نسبت کاربران نت میافزاید.
با توجه به آنچه گفته شد درک اهمیت وبسایتها و دیگر ابزار دیجیتالی، برای رفع خواستههای بشر در مباحث گوناگون چون آگاهی و اطلاعرسانی, آموزش، فعالیتهای اقتصادی، تبلیغات و توسعهی کسبوکارها، خدمات و نیازهای روزمره، فعالیتهای مدنی و اجتماعی، بهداشت و سلامت و …، در بهترین کیفیت و سریعترین زمان، کار چندان دشواری نیست.
3. اهمیت وبسایتها برای مشاغل و کسبوکارهای بزرگ و کوچک
گوگل (google) به عنوان بزرگترین و مهمترین کمپانی موجود در جهان اینترنت و عرصهی دیجیتال مارکتینگ نقش حیاتی را در موفقیت بیزینسهای گوناگون ایفا میکند. برای دیده شدن در این بستر بزرگ تبلیغاتی نیازمند وبسایتی با طراحی درست، محتوای اصیل و خلاقانه، و کلیت رقابتی هستیم. موفقیت و رتبهگیری در گوگل در کنار کیفیت خدمات و محصولات میتواند موفقیت یک فعالیت اقتصادی را تا جایگاه فوقالعادهای تضمین کند.
علاوه بر آنچه در بخشهای قبل گفته شد در این قسمت به شکل تفکیک شده، چند مورد از دلایل نیاز مشاغل و کسبوکارها به امکانات وبسایت را بررسی میکنیم:
4. ویژگیهای یک سایت خوب
الف. نقشهی راه هدفمند:
حافظهی نسل ما پر از فیلمها و انیمیشنهاییه که در آن عدهای در آرزوی ثروت، قدرت یا خوشبختی و شاید به بیان مختصر، به دنبال “موفقیت”، در پی پیدا کردن گنج یا چیزی ارزشمند بودند. خیلی ازین شخصیتهای نمایشی در جایی از مسیر و یا حتی در انتهای راه شکست میخوردند و دلیل اکثر اینها دو چیز بود؟ نقشهی تقلبی، یا درک نادرست از هدف. البته این روایات دست قهرمانانشان را خالی نمیگذاشتند و تجربهای که آنها در مسیر آموخته بودند را دستاوردی ارزشمند قلمداد میکردند؛ این معنا کاملا درست است. اما در فعالیت اقتصادی و مشاغل، هدف جایگاه نهایی را به خود اختصاص میدهد. پس در تعیین این هدف و انتخاب نقشهی راه متناسب برای رسیدن به آن، باید دقت کرد.
برای طراحی یک سایت قبل از هر چیزی هدف و پلن مناسب با مقصد خود را تعیین کنید و بقیه مراحل را با توجه به آنها طراحی کنید.
ب. دسترسی و روابط کاربری مناسب (User Friendly)
یک نقشه بدون علائم و راهنما، زیاد ارزشمند نیست و حتی گاهی گمراه کننده است. جویندگان گنج هم گاهی نقشهی درستی در دست داشتند ولی راهنمای نامناسب منجر به شکست آنها شد.
وبسایت شما علاوه بر داشتن پلن، نیازمند رعایت جزئیاتی ست که رفع نیاز کاربر را به سادگی و بدون سردگمی ممکن میسازند. نامگذاری درست صفحات، لینک دهی دقیق بین صفحات، مسیریابی مشخص برای دسترسی به دیگر برگهها، طراحی ظاهری مناسب و ساده و قابل فهم، در نظر گرفتن راه سریع برای برقراری ارتباط بین کاربر و سایت و تماس کاربر با شما، دسترسی سریع مشتری به صفحات محصول و مراحل خرید آسان از جمله مواردی است که محیط وبسایت را برای مخاطبان دلپذیرتر میکند.
ت. تماس با ما
میخوایی کاربر بهت اعتماد کنه؟ میخوایی نسبت به کسبوکارت، از سردرگمی به اطمینان برسه؟ میخوای از وبسایتت حس خوبی بگیره؟
کاری کن که راحت پیدات کنه، باهات تعامل برقرار کنه. کاری کن که حرف هم را بشنوید. همین
قرار دادن امکان و اطلاعات برقراری تماس بین مخاطب و بیزینس، یه اصل طلاییه
ث. ظاهر و طراحی زیبا
خوشگلا باید برقصن ما هم باید دست بزنیم. نه چون مجبوریم، بلکه چون دستم نزنیم که دیگه دق میکنیم.
درسته شرو ور گفتم ولی واقعا همینه دیگه. انسان زیبایی را دوست داره پس وبسایت زیبا بیشتر نظرش را جلب میکنه. این زیبایی وبسایت شامل رنگ، فونت، طراحی گرافیکی، عکسها و جلوههای بصری مورد استفاده، جانماییهای حساب شده و دسترسیهای درست و … میشه. یه سایت خوشگل هم خودش میرقصه هم کاری میکنه که مخاطب به سازش برقصه.
ج. دسترسی به شبکه های اجتماعی:
روزی چند ساعت تو اینستا و تلگرام و واتساپ و … می چرخید؟ اطرافیانتون چقدر؟ پس مهمه دیگه. اینکه سایت به شبکه های مجازی کسب و کارِ ما دسترسی بده، هم اطمینان مشتری را بیشتر میکنه هم براش جذابیت محتوایی و ذهنی داره. ضمنا میتونه به درک بیشتری از محتوای کار ما دست پیدا کنه.
چ. بهینه سازی سایت (سئو(seo))
وبسایت و محتوا برای اینکه مورد توجه موتورهای جستوجو قرار گیرند و در جهان فراگیر گوگل به نحو احسن نمایش داده شوند باید بهینه باشد. برای گوگل (google) رضایت کاربر همه چیز است. پس محتوای بهینه یعنی محتوایی که نیاز کاربر را به خوبی و با آسودگی رفع میکند. علم سئو یعنی شناخت نیاز کاربر و الگوریتمهای کیفیتسنج گوگل؛ و تسلط بر تولید محتوای متناسب با آن نیازها و قوانین. جذابیت و تازگی محتوا، کاربردی بودن مطالب، رعایت نکات نگارشی، و سهولت دسترسی به صفحات و مطالب در سایت و … از جمله نکاتی است که باید به آن توجه کرد و ارتقا داد.
سه اصل مهم سئو: کدنویسی دقیق ، تبادل لینک مناسب و محتوای با کیفیت است.
ح. امنیت سایت:
اوج اهمیت این مساله در سایتهای فروشگاهیه. کاربر باید خرید امنی را تجربه کنه که این امنیت از طریق گواهی SSL و کدگذاریِ ارتباط مشتری و سایت ممکن خواهد شد. ضمنا باید با رعایت موارد فنی و آپدیتهای به موقع، حملات هکری یا ویروسی به وبسایت خود را خنثی کنید.
خ. دامنهی خوب (domain)
دامنه یا نام وبسایت ما باید مناسب با نام برند، نوع کسب و کار باشد. حتی بهتر است دامِین معرف هویت آن فعالیت اقتصادی باشد. ضمنا باید توجه داشته باشیم حدالمکان نامی را انتخاب کنیم که به راحتی به یاد بماند. رعایت این اصل به برندسازی کمک میکند.
د. هاست خوب (host)
کیفیتهاست بر روی سرعت و کارآیی سایت شما تاثیر مستقیم میگذارد. نکاتی از جمله در دسترس بودن دائمی سرور هاست، حجم و پهنای باند، سرعت هاست، تعداد پایگاه داده (data base)، بکاپگیری منظم، پشتیبانی، گواهی ssl رایگان و … از جمله مشخصاتی است که در خرید هاست وبسایت باید به آن توجه شود.
ذ. موبایل فرندلی بودن (mobile friendly)
در روزگاری که از کودکان کمسن تا پیران با تجربه، از موبایل به عنوان وسیلهی ارتباطی استفاده میکنند نقش موبایل در وبگردیهای روزانه و بهرهمندی افراد از امکانات دیجیتالی، بسیار پر رنگ و حتی پر ملموستر از کامپیوترهاست. پس طراحی وبسایت باید به گونه ای باشد که در گوشیهای همراه به خوبی نشان داده شود و دسترسیهای کامل را به آسانی در اختیار مخاطب وبسایت قرار دهد.
ر. پاسخ به سوالات متداول
در تعامل با کاربران همیشه یک سری پرسشهای پر تعداد و دغدغههای تکرار شونده در ارتباط با خدمات و محصولات شما وجود دارد. میتوانید این سوالات را جمعآوری کرده و با پاسخ دادن به آنها در بخش پرسشهای متداول، کیفیت پاسخگویی را ارتقا بدهید. این کار منجر به صرفهجویی در وقت شما و مشتری میشود.
ز. ارتقای فنی سایت:
وبسایت شما از نظر فنی، کدنویسی و نرمافزاری، باید دائما به روز شود و تعالی یابد. این کار به افزایش کیفیت خدمات، امنیت سایت و در نتیجه رضایت مراجعین کمک میکند.
ژ. سرعت سایت
مصرف کنندهی اینترنتی زیاد با حوصله نیست. بالا آمدن سایر صفحات پیج شما نباید زیاد طول بکشد چرا که از سمت کاربر کنار گذاشته میشوید. هر چه کاربر در زمان زودتری شما را ترک کند از نظر سئو امتیاز منفی برای گرفتن رتبه در گوگل است.
س. سازگاری با مرورگرها
سایت شما باید از نظر فنی با سایر مرورگرهای پرطرفدار سازگار باشد (فایرفاکس،سافاری، گوگل کروم و ..).
ش. پیگیری کیفیت سایت از طریق گوگل آنالیتیکس و سرچ کنسول گوگل
گوگل آنالیتیکس (google analytics) و سرچ کنسول گوگل (google search console) دو ابزار رایگان گوگل هستند که با استفاده از آمار و مقایسهی اطلاعات وبسایت ما و کاربران ورودی به آن، اطلاعات مفیدی در ارزیابی عملکردی وبسایت به ما میدهند. اطلاعاتی شامل: بازدید سایر صفحات، سرعت سایت، ساعات ورود، مدت زمان ماندن در صفحات توسط کاربر و… . این اطلاعات به ما در رفع اشکالات و شناخت نقاط قوت کارمان کمک میکند.
5. ویژگیهای که یک شرکت طراحی وبسایت حرفهای
صاحبان مشاغل برای بهرهمندی از مواهب یک وبسایت مناسب، یا باید تخصص لازم را داشته باشند یا از توان نیروهای متخصص استفاده کنند. دو وضعیت ممکن است؛ یا این کار را به شرکت یا فرد دیگر برونسپاری کنند یا نیروی آشنا با این حرفه را به استخدام درآورند. خصوصیات طراح خوب به اختصار:
- سابقه ی کار روشن
- تخصص و آشنایی با مهارتهای لازم (cmsها یا زبان برنامه نویسی و ..)
- آشنا با تولید محتوا
- قیمت منصفانه و متناسب با خدمات خود دریافت کند
- متعهد به پشتیبانی سایت و رفع ایرادات
- آشنایی با سئو (seo)
- تعهد و مسئولیتپذیری
- خلاقیت، سلیقه و زیباییشناسی
- انتخاب زیرساختهای مناسب برای وبسایت (سرور و هاست و …)
- روحیهی کارجمعی و مشورتپذیری
- شناخت بازار هدف
- ارتباط و تعامل با کارفرما
- در تخصص خود به روز باشد
- مهارت تدوین نقشهی راه برای وبسایت
- جزئینگری و نکتهسنجی
بیزییار به عنوان یکی از شرکتهای فعال در زمینهی بازاریابی دیجیتال و در راس آن طراحی و پشتیبانی وبسایت، با سابقه و رزومهی مشخص، آمادهی ارائهی انواع خدمات و مشاورهها به متقاضیان گرامی میباشد. با ما در ارتباط باشید؛ یا به قول خودمون “بسپاریدش به ما”